Zijn zonnebanken veilig voor je gezondheid?

Breaking news: Een nieuwe kijk op de zonnebank

Als je het hebt over de zonnebank, heeft iedereen hier wel een mening over. Zo ook Bart Wolders. In 10.000 woorden neemt hij jou mee langs alle voordelen die de zonnebank heeft voor jouw gezondheid.

Een must-read voor iedereen die op zoek is naar zijn optimale gezondheid!

Leestijd: ongeveer 30 minuten. Zeker de moeite waard !

Samenvatting

12-2018 – Bart Wolbers, vertaald door Sunworld

Lees ook het originele Engelse artikel.

Zonnebanken voor je gezondheid?

Je zult wel denken: “ Je bent gestoord! Iedereen weet toch dat zonnebanken ongezond zijn.” “ Zonnebanken worden alleen maar gebruikt voor cosmetische redenen” “Je krijgt er huidkanker van en je huid veroudert”

Laten we eens een nieuwe blik werpen op zonnebanken en kijken naar de vraag: “zijn zonnebanken slecht voor je gezondheid?”  

Even een statement vooraf: deze tekst gaat niet over het cosmetische aspect van zonnebanken. Het gaat alleen over gezondheid en risico’s.

Dus hier is de kern van mijn claim: Ultraviolet licht van zonlicht is de traditionele manier voor mensen om vitamine D aan te maken. Wanneer bepaalde types ultraviolet licht je huid raken, wordt vitamine D gecreëerd. Dierlijke producten zijn een andere eeuwen oude bron van vitamine D. Vitamine D-supplementen worden pas sinds een paar decennia gebruikt, en zijn dus niet onze traditionele bron.

Zonnebanken zenden ultraviolet licht (UV) uit, net als de zon, en kunnen je dus helpen om vitamine D aan te maken via je huid. Naast het aanmaken van vitamine D via je huid, heeft blootstelling aan UV-licht nog veel meer voordelen, zoals je humeur verbeteren, je beter helpen ontspannen, je energielevels een boost geven op celniveau en je bloedcirculatie verbeteren.

Schokkend feitje: 40-60%  van de wereldbevolking heeft een vitamine D-tekort. Vitamine D-tekorten komen niet alleen voor in noordelijke regionen (Canada, Scandinavië en Rusland), het is zelfs een probleem als je rond de evenaar woont en jezelf bedekt met kleding.

Vitamine D supplementen worden bijna altijd aangeraden als oplossing voor dat probleem, maar eigenlijk praten we nooit over blootstelling aan zonlicht en zonnebanken. Door supplementen te slikken, mis je de andere geweldige voordelen van UV-licht. Zonnebanken hebben een ERG negatieve reputatie door de gezondheidseffecten tegenwoordig, en wordt vaak gezien als een slechte oplossing. Maar klopt die aanname wel? Laten we dat eens uit aan zoeken.

Zonnebanken hebben niet altijd een slechte naam gehad. In het eerste deel van de 20^e eeuw werden zonnebanklampen met UV-licht gebruikt ter preventie van verschillende ziektes zoals tuberculose en rachitis (de Engelse ziekte)

In de jaren ’70 en ’80 veranderde dit, antibiotica en vitamine D-pillen namen het stokje over van UV-licht. De overheid en gezondheidsorganisaties begonnen massaal zonnebrandcreme te promoten. Zonnebrandcrèmes blokkeren de UV-stralen van de huid. UV-licht werd opeens door gezondheidsorganisaties als gevaarlijk gezien. Tegenwoordig wordt soms zelfs aangeraden om zo min mogelijk blootstelling aan UV-licht aan te gaan. Dit kan bereikt worden door het hele jaar door zonnebrandcrèmes te gebruiken.

Een logisch argument is dan ook dat de zonnebank ook niet veilig is.

Huidkanker wordt vrijwel alleen maar veroorzaakt door blootstelling aan de zon en zonnebankgebruik, zo gaat het populaire verhaal. Iedere dosis van UV-licht zou al schadelijk zijn.

Het probleem met dit verhaal is dat het compleet misleidend is.

Het aantal huidkankergevallen neemt in rap tempo toe, net als de meest dodelijke variant; de melanoom. En toch gebruiken veel mensen meer en meer zonnebrandcrème. Mensen worden ook minder blootgesteld dan wanneer dan ook in de geschiedenis van de mensheid. In 1910 werden de meeste beroepen buiten uitgevoerd, terwijl er geen zonnebrandcrème gebruikt werd. Tegenwoordig zijn de meeste beroepen binnen en mensen smeren zich onder met zonnebrandcrème zodra ze de deur uitlopen. Huidkankergevallen nemen sinds dien toe.

Mensen die buiten werken worden 3-9 keer meer blootgesteld aan UV-licht dan mensen met een kantoorberoep. En toch hebben mensen met een buitenberoep de helft van het melanoomrisico van de binnenberoepen. En nog een schokkend feit: zelfs zonnebankgebruik is minder geworden in de afgelopen 10 jaar. En toch stijgt het aantal huidkankergevallen….

In essentie geloof ik niet dat UV-licht blootstelling verantwoordelijk is voor de explosieve stijging van huidkankergevallen. UV-licht kan niet de enige oorzaak zijn voor huidkanker.

Blootstelling aan UV licht – zelfs onder een zonnebank – is beter dan helemaal geen blootstelling. Hier zijn een paar punten waar je op moet letten:

• Zonnebrand is schadelijk en verhoogt je kans op huidkanker: dit is prioriteit!
• Recreatief zonnen, wat je doet als je het hele jaar geen zonlicht krijg, maar dan opeens in de zomer vol in de zon gaat liggen, is gevaarlijk (en schadelijk)
• Gebruik van sterke zonnebanken, zeker wanneer je net begint met zonnen, geeft je een groter risico op zonnebrand en dus huidkanker.
• Zonnebrandcrème op zich kan zelfs voor een toename op huidkankerrisico zorgen, omdat je veel langer in de zon blijft dan je zonder zonnebrandcrème zou doen.

De beste manier om aan voldoende UV-licht te komen is om door het jaar heen geleidelijke blootstelling te bewerkstelligen. Je hebt natuurlijk meer blootstelling (en een hogere zonkracht) in de zomer dan in de winter.
Maar: als je nooit zon ziet in de winter, maar in de lente meteen vol de zon in gaat, maak je een fout. Balans is de sleutel.

Ik ben dus voor gematigd en verstandig zonnebankgebruik.  Zonnebanken zijn goed te gebruiken wanneer de zonkracht erg laag is. In de winter, wanneer de zon laag in de lucht staat, wordt er geen vitamine D aangemaakt door je huid als reactie op UV-licht blootstelling. Hou wel in je achterhoofd dat zonnebanken zonlicht niet kunnen vervangen. Als je de optie hebt, kies dan altijd voor zonlicht.

Het probleem met het verhaal rondom huidkanker is dat alleen de negatieve kanten van zonlicht (zonnebanken) worden belicht.

Om precies te zijn: ieder jaar sterven er meer dan 55.000 mensen aan een melanoom op jaarbasis, wereldwijd. Slechts 5000 – 7000 of deze sterfgevallen wordt gelinkt aan zonnebank gebruik. De mainstream verhalen negeren het feit dat honderden tot zelfs miljoenen levens gespaard kunnen worden door een adequaat vitamine D level en allerlei andere voordelen van zonnebankgebruik

Zijn zonnebanken veilig voor je gezondheid? Het verrassende antwoord.

1. Introductie: zijn zonnebanken veilig?

Ik hoor je denken: “ alleen al 15 minuten onder een zonnebank vergroot mijn kans op huidkanker!” “ Mensen gebruiken zonnebanken alleen maar uit cosmetisch oogpunt” “ Op de korte termijn zie je er misschien goed uit, maar zonnebanken verouderen je huid”
En weet je? Er zit wel iets van waarheid in deze aannames. Onjuist zonnebank gebruik veroorzaakt inderdaad huidkanker in sommige gevallen.. De andere statements zijn pertinent onwaar.

Zonnebanken zorgt er ook voor dat je je goed voelt en dat je vitamine D-levels toenemen, plus je gaat er goed van uit zien. Dus hoe verklein je het risico op huidkanker? Zonnebanken hoe dan ook vermijden, vitamine D supplementen gebruiken en hopen dat je daarmee je lange termijn gezondheid veilig stelt?

In dit artikel leg ik uit dat er een juiste tijd en plaats is om zonnebanken te gebruiken. De vraag “ zijn zonnebanken veilig?”  zal beantwoord worden met “ ja, maar het hangt af van…”

Hoezo dit antwoord?
Nou, enerzijds zijn er studies die aantonen dat “ het melanoomrisico toeneemt met 1.8% bij iedere zonnebanksessie per jaar”. Het melanoom is de gevaarlijkste vorm van huidkanker.
Maar er zit ook een keerzijde aan: Vitamine D-tekort komt meer voor dan ooit. Tussen de 50-80% van de wereldpopulatie heeft een te laag vitamine D-gehalte. Onder de Amerikanen is dat zelfs 70%. Europeanen? 85%!
Zelfs de mensen die rond de evenaar leven hebben een te laag vitamine D-level, dit komt voornamelijk doordat ze veel (bedekkende) kleding dragen en veel tijd binnen doorbrengen.
Laten we eens naar dat soort landen kijken. In India hebben tussen de 70-100% van de mensen last van een insufficiënt vitamine D-level. Turkije: boven de 90%, Iran: 45-60% en Saudi Arabië ongeveer 50%.
Cultuur kan een grote rol spelen op deze plaatsen.
Een paar andere landen: Noorwegen 56%, Israël 78%, Duitsland 61%
Hou in gedachte dat deze getallen variabel zijn door de verschillende opvattingen van wat een vitamine D-tekort is.

De belangrijkste reden waarom vitamine D-levels zo laag zijn, is omdat ons verteld wordt dat we uit de zon moeten blijven.

En dat terwijl zonlicht de allerbeste bron van vitamine D is! Vitamine D is belangrijk om verschillende lichaamsfuncties goed te laten functioneren. Zonnebanken simuleren die zon, dat wil zeggen, als ze de juiste type lampen bevatten en dus vitamine D-aanmaak simuleren.
Een andere reden voor het vitamine D-tekort is de afwezigheid van vitamine D-rijk voedsel in de winter.

De hoofdvraag van dit artikel is dus: “hoe kunnen zonnebanken zo veilig mogelijk gebruikt worden?”

In essentie wil je huidkanker natuurlijk voorkomen, maar wel profiteren van de gezondheidsvoordelen. Om die vraag te beantwoorden, neem ik je eerst mee op reis langs de geschiedenis van zonnebankproducten.

2. De geschiedenis van zonnebanken en indoor tanning.

De zonnebankindustrie is een 3 miljard doller markt vandaag de dag. In de US alleen al zijn er meer dan 13.000 zonnestudio’s. De markt groeit daarnaast met 4% per  jaar (veel sneller dan de USA economie) en lijkt dus booming.
Maar daar is niets van waar. Het gebruik van zonnebanken is eerder afgenomen dan toegenomen. En veel zonnestudio’s zijn failliet gegaan afgelopen decennium. Laten we eens gaan ontdekken waarom de zonnebranche het niet zo goed doet:

Overheden en gezondheidsinstellingen raden ons al sinds 1970 aan om uit de zon te blijven en vooral zonnebanken te mijden.

In ongeveer dezelfde periode (de jaren ’70 en vroege jaren ’80) begon de zonnebranche zich te vormen. Voor die tijd werden zonnebanken nauwelijks gebruikt.
Tanning was in het begin wel populair, tot het een flinke tik kreeg. Zonnebrandcrème werd breeduit gepromoot, vooral in de jaren 80 en 90, samenvallend met de wat negatievere kijk op indoor tanning.
Dat proces werd versnelt doordat landen als Brazilië en Australië opeens zonnebanken gingen verbieden. Verschillende landen hebben daarnaast leeftijdsgrenzen gesteld aan het gebruik van zonnebanken.
Tegenwoordig wordt in bijna alle landen een actief anti-zonnebank beleid gevoerd. Na 2010 werd vooral de verslavende werking van zonnebanken aangehaald, waardoor het bij veel mensen gelijk lijkt te staan met roken en alcoholgebruik.
Door deze redenen is zonnebankgebruik gedaald sinds de vorige decennia, met ongeveer 30%
Maar dan nu de verrassing:

Tanning werd niet altijd gezien als een verschrikkelijke bezigheid.
Voor het midden van de vorige eeuw werd zonlicht breed ingezet bij genezing van rachitis en tuberculose. Wetenschappers hebben zelfs geprobeerd om zonlicht om te zetten in lampen, zoals “ sunray lamps”, solaria en uiteindelijk zonnebanken.
Miljoenen jaren lang was de zon de enige en oorspronkelijke bron van UV-licht blootstelling. UV-licht is het type licht dat voor zonnebrand kan zorgen. Door heel de geregistreerde geschiedenis heeft tanning een opmerkelijke reputatie. Sommige oud Egyptenaren schreven genezende werking toe aan de zon, terwijl in sommige periodes in de geschiedenis de zon door met name de elite vermeden werd.
In het begin van de 20^e eeuw werden er veel gezondheidsvoordelen toegeschreven aan UV-licht. Bronnen van UV-licht zijn zowel de zon als lampen die de zon nastreven.
Zonnebanklampen die  UV-licht uitstralen werden populairder in de jaren 20 van de vorige eeuw.
In dezelfde periode werd een gebruinde huid ook geassocieerd met een goede gezondheid. In de 19^e eeuw en daarvoor werd een bruine huid vaak geassocieerd met een lagere klasse status. De elite deed er alles aan om maar niet bruin te worden, om zich te onderscheiden van de lagere klasse.
Dit zie je nog steeds in landen als Thailand en China.

De Centers for Disease Control and Prevention (CDC) in de USA hebben een actieve campagne om de zonlicht blootstelling van iedereen te reduceren.

Het eindresultaat van deze campagne is  wordt aangesterkt met statements als “ een bruine huid is geen gezondheid huid” en “ een basis kleur is geen veilige kleur”
De CDC claimt daarnaast dat verdere zonlichtrestricties leiden tot een toename in gezondheidsvoordelen. In andere woorden, de CDC gaat er van uit dat er een relatie is tussen nauwelijks blootstelling aan UV-licht en gezondheidsvoordelen. Volledige vermijding van zonnebanken is een logische consequentie van dat advies.

En dat terwijl de World Health Organization (WHO) tot 15 minuten zonlicht per dag adviseert (3x per week),  daarmee benadrukt het vooral de gevaren van UV-licht.

Daarnaast suggereert de WHO ook dat lage vitamine D-levels een gevolg zijn van een slechte gezondheid, niet een oorzaak.  Het aanpakken van het vitamine D tekort is dus geen prioriteit als je de logische implicaties van de WHO volgt.
Het is wel fascinerend dat de WHO het volgende zegt: Tot nu toe zijn er aanwijzingen voor een verband tussen zonnebankgebruik en het ontwikkelen van een melanoom, maar dit is niet overtuigend.

3. Hoe zonnebanken effect hebben op je gezondheid.

Het basis idee van zonnebankgebruik is dat je de voordelen van de zon probeert na te doen, vooral door het gebruik van UV-licht, zoals ik eerder vermeldde.
Ik heb al gezegd dat UV-licht kan helpen met de aanmaak van vitamine D, en dat zonlicht nog veel meer voordelen heeft dan dat. Eigenlijk geldt hetzelfde voor zonnebanken.

Laten we eerst ontdekken hoe zonnebanken werken in relatie tot UV-licht blootstelling.

Deze afbeelding illustreert het lichtspectrum. Het gehele spectrum bestaat uit:
1. UV licht (het licht dat zonnebrand veroorzaakt)
2. Zichtbaar licht (de kleuren van de regenboog)
3. Infrarood licht (de warmte die je voelt door blootstelling aan zonlicht)
Je ogen kunnen aleen het zichtbare licht zien, zowel infrarood en UV-licht zijn onzichtbaar voor het menselijk oog.

Zoals je kunt zien wordt UV-licht onderverdeelt in UVA, UVB en UVC. UVC-licht dat uitgestraald wordt door de zon, bereikt de aarde nauwelijks. Dus blijven UVA en UVB over. Merk op dat ieder type licht van het lichtspectrum verschillende specifieke golflengtes bevat. UVA zit bijvoorbeeld tussen de 315 en 400 nanometer.
Iedere kleur zichtbaar licht valt met een bepaalde interval tussen deze golflengtes.
Hoe lager de golflengte, des te hoger de energie van het licht. UV-licht heeft een vrij lage golflengte en dus een vrij hoge energiewaarde.

Zonnebanken stralen meestal zowel UVA als UVB uit.

En als aanvulling stralen ze vaak ook zichtbaar licht uit.

Omdat UV-licht uitgezonden door zonnebanken een hogere energiewaarde heeft dan zichtbaar licht en infrarood, kan het zonnebrand veroorzaken. Net als zonlicht.
In feite veroorzaakt UVB (die het hoogste energielevel heeft) de meeste zonnebrand. In een hoge dosering kan UVA ook zonnebrand veroorzaken.

Vanuit visueel oogpunt verschilt de kleur die je aanmaakt van UVA van die van UVB.

Melanine is het stofje dat ervoor zorgt dat je huid bruin wordt. Hoe donkerder je huid, hoe meer melanine deze bevat. Als je een natuurlijk donkerder huidtype hebt, komt dat doordat je meer melanine hebt.

Dus hoe zorgt UV-blootstelling voor een gebruinde huid? UVA (in hogere dosering) zorgt voor een tijdelijke verdonkering van de huidige melanine in je huid, wat er meteen voor zorgt dat je er bruiner uit ziet. Die UVA-kleur blijft niet lang hangen.
UVB zorgt voor een (tijdelijke) roodheid van de huid wanneer deze blootgesteld wordt aan UV-licht. Wanneer de dosis hoog genoeg is, kan UVB de aanmaak van melanine verhogen. Na een periode van 2-3 dagen zie je er bruiner uit en die verhoging van melanine heeft langere tijd effect.
Sommige huidtypes, zoals de vrij witte (Europese) huid, hebben problemen met het aanmaken van nieuwe melanine als reactie op UVB. Niet iedereen kan dus een grote hoeveelheid melanine produceren.
Zo laten we zeggen dat je UVA en UVB in je voordeelt wilt laten werken, wat dan?

Ik blijf het herhalen: bruin worden moet nooit de hoofdreden van zonnebankgebruik zijn, gezondheidsverbetering moet het doel zijn.

Bruin worden wordt dus een bijproduct van zonnebankgebruik. Ik behandel het onderwerp bruinen hier om je te laten begrijpen hoe en waarom een kleurtje een belangrijk aandeel heeft in zonnebrandpreventie.
Dus laten we eens kijken hoe UVA en UVB kunnen leiden tot een betere gezondheid.
UVA penetreert de huid dieper dan UVB en zorgt ervoor dat de haarvaten onder de huid uitzetten. UVB zorgt voor een vitamine D-toename, terwijl UVA dat niet doet.
Alleen UVA zorgt voor huidveroudering. Die exclusieve UVA-blootstelling is een probleem omdat moderne ramen alle UVB blokkeren, maar UVA wel doorlaten.
Een vrachtwagen rijden of naast een raam werken voor tientallen jaren zorgt er dus voor dat je huid er ouder uit ziet, door de blootstelling aan UVA.
De conclusie is dit: zonnebanken stralen UVA uit (en hopelijk ook UVB) om het UV-licht van de zon na te bootsen. Door dat mechanisme, kun je vitamine D aanmaken. Zowel UVA als UVB zijn nodig voor het beste gezondheidsresultaat.
Er is alleen wel een probleem: de sterkte van het UV-licht varieert in de meeste zonnebanken.

De minst intensieve zonnebanken repliceren het UV-licht van de zon met een sterkte van de zon in de zomer op ongeveer 40 graden noorderbreedte.

New York en de Middellandse zee liggen rond die graden. Deze minst intensieve zonnebanken worden vooral in de EU gebruikt.  Deze Europese zonnebanken mogen een maximale dosis van 0.3 Watt per vierkante meter uitstralen. Ik raad af om sterkere zonnebanken te gebruiken. Deze sterke zonnebanken kunnen leiden tot gezondheidsrisico’s als bijvoorbeeld huidkanker.

Zonnebanken kunnen zonlicht NIET vervangen.

De zon straalt een combinatie van UV-, zichtbaar en infrarood licht uit dat niet vervangen kan worden door 1 lamp of een combinatie van lampen.
De meeste zonnebanken missen het gehele infraroodspectrum en het overgrote deel van het zichtbare lichtspectrum.
Kies altijd voor de zon als het mogelijk is. De zon rond het middaguur geeft het meeste voordeel van de UVB-stralen. De enige tijd dat ik onder de zonnebank ga in Nederland is tussen oktober en februari. In deze maanden zijn er maar 45-80 zonuren in een hele maand.
De zon komt in die periode ook niet boven de 45 graden hoek uit, terwijl die nodig is voor je huid om vitamine D aan te maken. Onder de hoek van 45 graden komt er nauwelijks UVB van zonlicht op het aardoppervlak.
Nogmaals, onthoudt dat UVB is nodig om vitamine D in de huid aan te maken.

Nogmaals, ik wil een ding duidelijk maken, ben voorzichtig wanneer je gebruik maakt van een zonnebank. Als je de zonnebank verkeerd gebruikt, verhoog je het risico op verschillende types huidkanker.

Doe geen domme dingen, start voorzichtig. Zorg altijd dat je niet verband, nooit verbrand. Bouw langzaam je tolerantie voor de zon op en ga dan pas je intensiviteit van je zonnesessies verhogen.

Een op de 3 Amerikanen loopt jaarlijks zonnebrand op.

De meeste mensen hebben geen dagelijkse zonlicht-gewoonte. Om die gewoonte uit te leggen, zal ik een paar patronen van de meeste mensen hun zongedrag uitleggen die ik tegen ben gekomen.

Het zongedrag van de meeste mensen kun je onderverdelen in 3 verschillende categorieën:

Sommige mensen krijgen helemaal geen zonlicht, behalve wanneer ze over straat lopen naar hun werk of de supermarkt. Wanneer het eindelijk zomer is, gaan deze mensen vol enthousiasme naar buiten en verbranden vrijwel meteen. Die manier van zonlicht blootstelling lijkt op het rennen van een marathon zonder trainen. Zelfs met gebruik van zonnebrandcrème is deze strategie gevaarlijk omdat sommige UV-stralen alsnog je lichaam binnen dringen en leiden tot een overdosis.

De tweede categorie mensen krijg wel iets van zonlicht gedurende de lente en zomer en misschien zelfs wat licht op hun huid in de winter, maar ze bouwen geen volledige lichaamsblootstelling gedurende het hele jaar op. Als deze mensen een dag vrij hebben in de lente of zomer, verbranden ze waarschijnlijk alsnog omdat ze geen tolerantie hebben opgebouwd. Natuurlijk is het goed ook ook maar iets van zonlicht je een aantal lichaamsdelen te krijgen, maar volledige lichaamsblootstelling is beter.

De laatste categorie mensen heeft een dagelijkse zon-gewoonte. Deze mensen krijgen het gehele jaar door volledige lichaamsblootstelling aan zonlicht (of UV-licht) door het jaar heen, zelfs in de winter. Het grote voordeel van het krijgen van zonlichtblootstelling door het jaar heen is dat je al melanine aanmaakt in januari, februari en maart. Dus als er dan een warme dag is in april of mei, eindig je niet meteen als een kreeft.
Aanvullend hebben de mensen in deze categorie een goed gevoel voor wanneer ze teveel zon hebben gehad, doordat ze veel tijd in de zon hebben doorgebracht.. Hoe vaker je in de zon komt, hoe beter je intuïtief kunt aanvoelen wanneer je genoeg zon hebt gehad. Als je genoeg hebt gehad, ga je uit de zon (bijvoorbeeld in de schaduw, of je trekt bedekkende kleding aan). Hetzelfde geldt voor het gebruik van zonnebanken.  Wanneer je genoeg UV-licht hebt ontvangen, ga je er onder uit. Blijf er niet onder liggen wanneer je genoeg hebt gehad, omdat je bang bent om je geld te verspillen.

Samenvattend: zonnebanken repliceren voornamelijk het UV-licht van de zon. Als je een zonnebank verkeerd gebruikt, krijg je zonnebrand en verhoog je je kans op huiskanker.

De andere kant van het verhaal is dat je gezondheidsrisico’s kunt verkleinen door een zonnebank correct te gebruiken.

4. Zijn zonnebanken veilig? Het wetenschappelijke antwoord.

Laten we eerst overwegen waarom zonlicht veiliger is dan een zonnebank.

Onthoud dat in tegenstelling tot zonnebanken, de zon ook rood en infrarood licht uitstraalt. Je kunt deze onderdelen van het lichtspectrum hieronder bekijken. Het gouden blok laat het rode gedeelte van het spectrum zien.

Het infraroodlicht bereid de huid voor op UV-licht. Normaal wordt je blootgesteld aan infrarood uit de zon in de ochtendzon. Zodra UV-licht levels stijgen rond het middaguur, is je lichaam er al op voorbereid. UV-licht uitgestraald door de zon neemt toe wanneer de zon hoger aan de lucht staat.
Zonlicht bevat ook alle onderdelen van het zichtbare licht spectrum, zonnebanken gebruiken alleen de toppen van deze golflengtes van het licht.
Zonnebanken stralen het meeste licht uit rond de 425 nanometer frequentie, maar bijvoorbeeld bijna geen licht rond de 410 en 440 nanometer. Zonlicht van UVB en UVA tot 1.000 +frequentie en dat bevat ook het licht tussen de 410 en 420 nanometer golflengtes.
Een ander probleem:
De TL lampen of LED lampen in zonnebanken flikkeren. Flikkeren betekend dat een lamp meerdere malen in een seconde geactiveerd wordt, zoals 60 keer. Je  ziet dit niet, maar het is irriteren voor zowel je huid als ogen.
Zonlicht flikkert niet en is daardoor een betere optie.
Tot slot, licht van de zon is ook nog eens gedepolariseerd, wat betekend dat het niet van 1 vlak komt. Licht van een TL- of LED lamp is gepolariseerd, wat vervolgens ook weer andere biologische effecten heeft.
Conclusie: kies altijd voor de zon als je de keuze hebt.

Terug naar onze oorspronkelijke vraag: zijn zonnebanken veilig? Huidkanker is het meest genoemde risico wanneer het gaat over zonnebankgebruik, dus laten we daar eens dieper op in gaan.

Er bestaan verschillende soorten huidkanker, dit zijn de meest veel voorkomende:

• Melanoom is het gevaarlijkste omdat het door het lichaam kan verspreiden. Melanoom komt voort uit melanocytes, de cellen die melanine produceren maar die het slechte pad op gaan. Melanoom heeft een overlevingskans van slechts 88%
• Basal cell carcinoma komt voor in de toplaag van de huid, maar verspreid zich meestal niet. Wanneer een grotere plek van deze vorm van huidkanker wordt verwijderd, blijft er vaak wel een litteken achter. Basal cell carcinoma heeft een 5jaar overlevingskans van 100%
• Squamous cell carcinoma komt ook voor in de toplaag van de huid, maar is gevaarlijke dan de basal cell carcinoma omdat deze zich verspreid. De overlevingskans over 5 jaar van deze vorm van huidkanker is 95%

Onjuiste DNA-reparatie na UV-licht schade is het mechanisme waarmee zonlicht en zonnebanken huidkanker kunnen veroorzaken

Met een lichter huidtype, heb je een grotere kans op het ontwikkelen van huidkanker. Met een donkere huid, heb je een grotere kans om de huidkanker later te zien, maar een lagere kans op het ontwikkelen er van.
De lichtere huidtypes die niet goed bruin worden hebben zelfs een hoger risico op huidkanker. Lichte ogen, blond of rood haar, een geschiedenis van huidkanker (in de familie) en het hebben van moedervlekken zorgen voor een verhoogd risico.

3-5 Miljoen mensen krijgen jaarlijkse diagnose huidkanker in de USA

Dat is 1 op de 60-100 Amerikanen. 9.000 van deze mensen overlijd aan een melanoom. Voorspellingen geven aan dat uiteindelijk 1 op de 5 mensen huidkanker krijgt – als de stijgende lijn van huidkanker doorzet. 55.000 mensen sterven er jaarlijks  wereldwijd aan een melanoom, de USA is oververtegenwoordigd in deze cijfers. De sterfte- en diagnose cijfers worden ook geacht te stijgen.
Bijna een half miljoen niet-melanoom kanker diagnoses  worden gelinkt aan zonnebankgebruik, net als 10.000 melanoom diagnoses. Hou in gedachte dat niet alle 10.000 mensen met een melanoom komen te overlijden, maar het is alsnog een serieus probleem.
De behandelkosten in de USA van huidkanker zijn nu ongeveer 5-8 miljard dollar per jaar.

Conclusie: zonnebanken zijn gevaarlijk, slecht voor je gezondheid. Of toch niet? Laat me je de keerzijde van dit argument uitleggen…

Het zal je opgevallen zijn dat mensen die de zon in gaan, steeds meer en sterkere zonnebrand op hun huid smeren dan ze voorheen deden. Gezondheidsinstellingen raden nu zelf aan om in de winter zonnebrandcrème te gebruiken, zelfs wanneer er nauwelijks UV in het licht zit, en adviseren om een parasol te gebruiken . Ofwel: er wordt geadviseerd om UV-licht compleet te vermijden (en dit advies wordt door velen opgevolgd) En toch nemen de huidkankeraantallen toe.

Feit: het aantal huidkankergevallen is tussen 1970-2000 verdriedubbeld.

Zonnebrandcrème is uitgevonden in de jaren 20 van de vorige eeuw, maar wordt pas sinds 1970 actief gepromoot. Rond die tijd kwam long-lasting en waterproof zonnebrandcrème op de markt, dit werd breed gepromoot en dus meer gebruikt.
Voor 1970 had niemand een zonnebrandcrème-routine en toch was het aantal huidkankergevallen veel lager dan vandaag de dag.

Meer blootstelling aan de zon en dus meer blootstelling aan UV-licht kan dus niet de reden zijn waarom je een extreem risico op huidkanker loopt. De hoeveelheid UV waaraan we tegenwoordig worden blootgesteld in 2010 is vele malen lager dan in 1970.
Zelfs zonnebankgebruik loopt al jaren terug. Tussen 2010 en 2015 liep het zonnebankgebruik terug met 20-30%.
En toch gingen de huidkankergevallen omhoog…

Moeten we niet eens kritisch kijken naar waarom melanooncijfers blijven stijgen? Ik denk van wel.

In de jaren ’50 en ’60 werd borstvoeding gezien als ‘ouderwets’  en ‘minderwaardig’. Kunstvoeding werd neergezet als het superieure alternatief. Die claim was geloofwaardig: gezondheidsinstituten zoals de American Medical Association gaven hun goedkeuring voor kunstvoeding in 1929.
Terwijl kunstvoeding nog steeds (agressief) gepromoot wordt, steunen de overheid en gezondheidsinstellingen dit niet meer zoals in de vorige eeuw. Toch wordt er nog steeds veel kunstvoeding gebruikt, wat resulteert in ongeveer 800.000 kindersterftes per jaar wereldwijd. (Dit zijn cijfers van de WHO)

Veel mensen zien de voorgaande generaties als oningelicht als het gaat over nieuwe gezondheidsvisies, terwijl ze het tegenovergestelde van hun eigen visie denken.

Als je over de vorige generaties denkt als ‘oningelicht’, kun je de 1950 en 60 opzij schuiven als ‘ toen onze grootouders DDT pesticiden over de gewassen sprayden en de kinderen kunstvoeding gaven.”
De echte historische les is echter dat niet alleen onze grootouders oningelicht waren, maar wij net zo goed.
De reden dat de analogie blind geaccepteerd wordt dat zonnebanken slecht voor je zijn is historisch gezien gevaarlijk.
Even terug naar de kunstvoeding:
Nestle, het bedrijf dat geboycot werd omdat het zo agressief kunstvoeding aan het verkopen was, stond ook aan de voet van de massa marketing van zonnebrandcrème in 1970. Nestle was (en is) belanghebbende bij L’Oreal, een bedrijf dat zonnebrandcrème maakt en dermatologen sponsort. Dus wat mis je wanneer je je alleen maar focust op de relatie tussen UV blootstelling en huidkanker?

Je mist de olifant in de kamer: er is een afname in alle sterftecijfers naar mate men meer aan UV wordt blootgesteld.

Nu kom ik aan bij de basis van het zonnebankprobleem: er wordt alleen maar gepraat over de gevaren van zonnebanken, terwijl we alle mogelijke voordelen negeren.

Om dit te begrijpen, lees dit. Wat als:
– Je verteld werd dat sporten slecht voor je gezondheid is, omdat sommige mensen hun knieën of schouders permanent beschadigen met sporten?
– Alle supplementen verboden worden omdat het kan leiden tot een overdosis?
– Als schaaldieren worden gepromoot als dodelijk, omdat er mensen zijn overleden door virussen in dit voedsel?

Als je al je focus legt op 1 mogelijk nadeel en alle voordelen uitsluit, gebruik je niet alle benodigde data om een gedegen beslissing te nemen.

• Sommige mensen lopen knieblessures op tijdens het sporten, wil niet zeggen dat dit risico groter is dan de voordelen
• Supplementen kunnen tot de dood leiden wanneer je ze verkeerd gebruikt, maar leveren gezondheidsvoordelen op voor miljoenen mensen die ze wel correct gebruiken.
• Schaaldieren kunnen virussen bevatten, maar de  voedingsvoordelen zijn groter dan het risico (voor de meeste mensen)

Dit geldt ook voor de waarheid omtrent blootstelling aan UV-licht: het heeft risico’s EN voordelen.

Het is kortzichtig om je alleen te focussen op het risico. De context is belangrijk!
Neem bijvoorbeeld vitamine D. Het vitamine D-gehalte meten is een goede maatstaf voor hoe lang mensen in de zon verblijven.
Het hebben van een hoger vitamine D-gehalte verlaagt het risico op verschillende kankersoorten, zoals prostaat- baarmoeder-, borst- en darmkanker. Iedere berekening die dus alleen om de huidkanker gaat, is dus kortzichtig.
een hoger vitamine D-gehalte verlaagt ook het risico op bijna alle andere ziektes. Daar kom ik later nog op terug.
De lage vitamine D-levels epidemie wordt bijna nooit genoemd door de tegenstanders van zonnebanken.

Laten we nu de eerdergenoemde 9000 melanoom gevallen (jaarlijks, in de USA) in een nieuw perspectief plaatsen.

Waarom is er een ‘Melanoom Awareness maand’, als er slechts 9000 mensen op jaarbasis aan overlijden, maar geen luchtvervuilings maand, terwijl hier tienduizend, tot honderdduizend mensen per jaar aan dood gaan. Zelfs in de ontwikkelde landen (laat staan in de rest van de wereld…)
Natuurlijk is overlijden aan een melanoom verschrikkelijk! Iedere persoon die overlijd aan de gevolgen van een melanoom of er aan lijdt is tragisch. Dat wens je niemand toe. Iedere dode is er 1 te veel.
Maar gezien de paniek die gezondheidsinstellingen en de overheid zaaien over zonnebankgebruik en blootstelling aan zonlicht, zou je meer doden verwachten dan die 9000.

Laten we het melanoom risico eens in een groter perspectief bekijken.

Gemeenschappelijke statistieken: bij het gebruiken van zonnebanken stijgt je risico op een melanoom met 70%. 70% in vergelijking met wat?Als je statistisch gezien al een hoger risico loopt op de gevaarlijke vorm van huidkanker, dan is een toename van die kans met 70% vrij schadelijk. Als het risico vrij klein is, loop je veel minder kans.
Dus wat is het risico?
Een studie uit Noorwegen en Zweden, waar meer dan 100.000 mensen 8 jaar lang gevolgd werden, ontwikkelde 187 mensen een melanoom in die periode. Ja, zonnebankgebruik zorgde voor een toename in dat risico, maar dat doen ook andere factoren zoals zonnebrand, een minder gepigmenteerde huid, blauwe ogen en andere factoren.
Van de 65.239 vrouwen die nog nooit of nauwelijks van de zonnebank gebruik hadden gemaakt, ontwikkelden er 111 een melanoom. In de groep van 14.377 vrouwen die eens per maand of vaker onder de zonnebank gingen, ontwikkelden er slechtst 43 een melanoom.
In andere cijfers: de vrouwen die nooit een zonnebank bezochten hebben een kans van 0.17% voor het ontwikkelen van een melanoom in een tijdsbestek van 8 jaar, terwijl vrouwen die wel onder de zonnebank gaan een risico hebben van 0.23%.
Als je de cijfers in perspectief ziet, betekend dat dat 2x per jaar verbranden je risico op een melanoom met 80% laat toenoemen. Statistisch gezien is het oplopen van een zonnebrand veel schadelijker dan gebruik van een zonnebank.
Nog een schokkende uitkomst van datzelfde onderzoek: gebruik van alcohol zorgt voor een toename van het melanoomrisico met 65%. Waarom wordt er dan vooral de focus gelegd op de zonnebank en niet op de alcohol?

Het eten van vlees wordt ook geassocieerd met een verhoogd melanoomrisico, maar het belangrijke woord is hier: geassocieerd. Geassocieerd is niet hetzelfde als veroorzaakt.
Om dit uit te leggen: er is een erg sterkte associatie tussen regen en natte straten. Maar als de straten nat zijn op een warme zomerse dag, betekend dit niet dat het 10 minuten daarvoor geregend heeft. Een betere uitleg zou kunnen zijn dat kinderen een zwembadje opgezet zouden hebben en gespeeld hebben met een tuinslang.
Op dezelfde manier kun je ook kijken naar de zonnebank en het eten van vlees: dat deze geassocieerd worden met een verhoogd melanoomrisico is niet heel betekenisvol. Kan kan ook zijn dat veel mensen zonnebanken associëren met ongezond zijn, zo dat gezonde mensen (die geen alcohol drinken, op hun eten letten en veel sporten) zonnebanken mijden.
Datzelfde valt te zeggen over alcoholgebruik. Die 55% stijging in melanomen is dus niet zo eng als het oorspronkelijk klonk.

Laten we dit relatieve risico van het krijgen van een melanoom eens toepassen met de getallen van d studie uit Noorwegen en Zweden op de bevolking van de USA.

In de USA zoeken jaarlijks 30 miljoen mensen de zonnebank op. Laten we er voor het gemak even van uit gaan dat de gehele bevolking van de USA bestaat uit 300 miljoen mensen. In dat geval  gaat dus 10% van de bevolking van de USA jaarlijks naar de zonnebank.
Laten we er ook van uit gaan dat er per jaar 10.000 mensen overlijden aan een melanoom (het oorsponkelijke getal is 9.000) en dat zonnebankgebruikers een verhoogd risico van 65% op een melanoom hebben (echte getal 55%)
Als ik hier dezelfde verdeling toe zou passen als in de studie uit Noorwegen, zou dat in de USA leiden tot 8450 doden aan een melanoom in de niet-zonnebank-gebruikers-groep en 1550 in de zonnebankgebruikersgroep (van 30 miljoen mensen)
Om het grote geheel te laten zien, moet ik de cijfers aanpassen om te laten zien dat sommige zonnebankgebruikers sowieso zouden zijn overleden, ook al hadden ze geen gebruik gemaakt van de zonnebank. Het overlijdensrisico van de niet-zonnebankgebruikers moet afgetrokken worden van de zonnebankgebruikers.
938 mensen van de 30 miljoen in de niet-zonnbankers groep gaan per jaar dood aan een melanoom. Dus 1550 -938 = 650 mensen die jaarlijks overlijden aan het gebruik van zonnebanken in de USA per jaar.
Er worden per jaar 6500 zonnebank gerelateerde melanomen gediagnosticeert.
Dus is 650 melanoom-doden veel?
Om te onthouden: radon zorgt voor 20.000 doden per jaar en andere luchtvervuiling voor nog veel meer.

Kan een miljoenen kostende campagne tegen zonnebanken gerechtvaardigd worden, aangezien zonnebankgebruik niet alleen maar levens kost, maar ook levens red?

Hartziektes kosten jaarlijks 600.000 mensen het leven in de USA. Kanker rond de 600.000 en longziektes meer dan 150.000. Zonnebankgebruik slechts 650. Terwijl de vele levens die ermee gered worden niet opgenomen zijn in deze vergelijking.

Dus laten we eens een schatting gaan maken van hoeveel levens er gered kunnen worden door een voldoende hoog vitamine D niveau:

• Het risico op borstkanker kan worden teruggebracht met 80% als vrouwen een optimaal vitamine D level hebben. Een 50% reductie in kans op darmkanker is haalbaar. Minder grote kans op baarmoederkanker is ook mogelijk. Daarnaast zijn de overlevingskansen vele malen groter wanneer je vitamine D-gehalte op peil is. En de kans op andere kankersoorten loopt terug met 60%.
• Kanttekening: hogere vitamine D-levels worden geassocieerd met een toename en afname van huidkanker.
• Een lager risico op het krijgen van een autoimmuun ziekte zoals MS, hartziektes, fibromyalgia en Alzheimer.
• Voorkomt de griep en helft longziektes voorkomen.
• Verhelpt depressies
• Helpt met afvallen.
• Verlaagt het risico op allerlei overlijdens risico’s.

En dat is pas een short-list van Vitamine D voordelen. Andere voordelen zouden kunnen zijn : een sterker immuunsysteem, overgewicht en diabetes voorkomen en het verhelpen van darmproblemen.
Hoeveel levens zouden er jaarlijks gered kunnen worden door correcte vitamine D-levels? 50.000? 100.000? 200.000? Ik weet vrij zeker dat dit meer is dan 650…

Dus veel meer levens zouden gered kunnen worden door adequate vitamine D levels, terwijl er jaarlijks 650 mensen overlijden door melanomen veroorzaakt door zonnebankgebruik.

En als je de zonnebank veilig leert gebruiken,is de kans dat je bij die 650 mensen hoort een stuk lager.
Natuurlijk worden zonnebanken geassocieerd met een hoger melanoomrisico, maar veel mensen gebruiken zonnebanken verkeerd. Het 650 getal kan veel lager worden als veilig zonnebanken wordt gepromoot.

Hoe zit het met non-melanoom huidkankertypes door zonnebankgebruik?

Sommige studies laten een stijging zien in huidkanker, terwijl andere laten zien dat er geen verband is. Een studie durft zelfs te stellen dat zonnebankgebruik huidkankertypes als basal cell carnicoom en squamous cell carcninoom terug dringt.
Een ander belangrijk gegevens is dat vooral oudere mensen overlijden aan deze niet-melanoom vormen van huidkanker, en dit gaat om ongeveer 2.000 mensen. Andere huidkankertypes, niet genoemd in dit artikel, zijn verantwoordelijk voor ongeveel 4.000 doden.

Veel mensen worden momenteel incorrect gediagnosticeerd met een melanoom

Tot 30 vals-positieve melanoomweefsels worden weggesneden voor elke echte melanoom.
Er zijn goede redenen voor die hoge vals-positief verhouding, aangezien vroegtijdige opsporing en verwijdering essentieel zijn voor het overleven van een melanoom.
Gelukkig stijgt het aantal mensen dat er jaarlijks overlijd aan een melanoom niet, dat is al jaren stabiel.
Steeds meer mensen krijgen dus de diagnose melanoom, terwijl die diagnose vaak niet correct blijkt te zijn. Deze over-diagnose is dus ook een uitleg van de ‘huidkanker epidemie’.
Ik wil daar nog wel wat aan toevoegen: Zelfs als je een melanoom laat verwijderen gebaseerd op een vals-positieve diagnose, moet je nog steeds omgaan met het trauma van het hebben van huidkanker, ook al bleek dit een verkeerde diagnose te zijn.
De kanker epidemie bestaat wel, maar het is zeker niet de melanoom epidemie veroorzaakt door zonnebanken.
Hoezo? Nogmaals, er worden meer melanomen gediagnosticeerd, maar het aantal mensen dat blootgesteld wordt aan UV-licht neemt af.

Er zijn studies die suggereren dat melanomen vaker voorkomen op plaatsen die niet vaak aan de zon worden blootgesteld.

Voorbeelden hiervan zijn de ruggen van mensen die veel buiten werken of de bovenbenen van vrouwen. Je zou verwachten dat een melanoom vaker voor zou komen op plaatsen als hoofd, handen, nek en onderarmen, maar dat blijkt niet altijd het geval te zijn.

Laten we nu de rol van zonlicht (en UV-licht) nader bekijken om een beter begrip van huidkanker te krijgen.

De gemiddelde Amerikaan brengt tegenwoordig 90% van zijn tijd binnen door. De meeste mensen gaan alleen maar naar buiten in de lente en zomer, omdat de temperatuur dan aangenaam is. Binnenblijven en alleen naar buiten gaan in zomer weekenden noemen we recreatief zonnen.
Als we het hebben over het huidkankerrisico, is recreatief zonnen vele malen gevaarlijker dan een outdoor-baan hebben. En toch, als je een outdoorbaan hebt, wordt je veel meer blootgesteld aan UV-licht dan wanneer je recreatief zont. UV-licht is dus niet perse het probleem.

Een ander belangrijk feit is dat mensen die buiten werken slechts de helft van het melanoom hebben tegenover mensen die binnen werken.

Hoe komt dat?
Mensen die binnen werken hebben 3-9 keer minder blootstelling aan UVlicht dat mensen die buiten werken.
Bovendien vermindert zelfs zware blootstelling aan beroepsmatig zonlicht het risico op een melanoom. Blootstelling aan UV-licht zonder te verbranden wordt zelfs geassocieerd met een lager risico op een melanoom.
De aanname van verschillende gezondheidsinstellingen dat UV-licht rechtstreeks huidschade en –kanker veroorzaakt, kan dus niet waar zijn.

Nog een feit: mensen in ontwikkelde landen spenderen nog nooit zo weinig tijd buiten als nu.

Van 1910 tot 2000 is het aantal boeren en landarbeiders, als percentage van de bevolking van de USA, afgenomen van 16% tot minder dan 1%.
Kantoorbanen zijn massief gegroeid sindsdien, ze zijn verdubbeld of zelfs verdriedubbelt. De meeste mensen wordt dus veel minder blootgesteld aan UV-licht, in tegenstelling tot in 1910.
In 1910 waren de meeste banen buiten banen. De meeste banen tegenwoordig zijn vooral binnen. Het enige moment waarop je een goede blootstelling aan de zon kan krijgen, is tijdens de pauze of in het weekend. Een 9-5 baan verhindert je lichaam om blootgesteld te worden aan UVB, omdat UVB niet door ramen wordt doorgelaten. Ongeveer 25% van de UVA stralen van de zon kan wel naar binnen komen.
Dit leidt waarschijnlijk naar een ongebalanceerd blootstellingspatroon: te  veel UVA en een afwezigheid van UVB.

Wat meer de diepte in: waarom is de melanoomgraad met 2.000% gestegen sinds 1930?

Waarom is het aantal melanoomgevallen onder jonge vrouwen toegenomen met 800% en 400% bij mannen, vanaf 1970 gezien?
Gezien de data die ik je heb laten zien, zijn mensen zich meer of minder gaan blootstellen aan UV gedurende die periode? Kun je met UV-licht alleen uitleggen waarom het aantal melanoomgevallen is toegenomen?

Met die data gaan we terug naar de vraag ‘ zijn zonnebanken veilig?’. Je zult denken: ‘Je kunt ook vitamine D supplementen gebruiken? Met supplementen kun je de risico’s van UV-licht simpel omzeilen’

Zowel vitamine D pillen als de zonnebank kunnen zorgen voor een hogere vitamine D-spiegel. Maar UV-licht heeft extra voordelen waar je niet van profiteert als je alleen vitamine D-pillen slikt.

Het UVlicht in zonnebanken en zonlicht:

• Zorgt voor een toename in de productie van nitric oxide (NO), wat helpt met je bloedcirculatie. Diezelfde nitric oxide kan je huid beschermen en helen, verlaagt je bloeddruk en beschermt je orgaan functies.

• UV-licht verwijderd zelfstandig de bloedvaten, wat weer zorgt voor een extra verlaging van de bloeddruk, bovenop de verlaging die NO al realiseerde. De bloeddruk is een van de belangrijkste voorspellers van hart- en vaatziekten.
• Verbetert je humeur door de aanmaak van endorfines. Deze endorfines zorgen voor een lagere pijnbeleving, zijn ook verantwoordelijk voor de zo genaamde ‘runners high’ die je kunt krijgen na het sporten. UV-licht en de zonnebank zorgen voor datzelfde gevoel. UV-licht zorgt ook voor een algemene pijnverlichting.
• Hersensignaleringstoffen zoals dopamine worden ook extra aangemaakt door UVlicht blootstelling. Dopamine maakt je gemotiveerd, assertief en vrolijk. Natuurlijke opiopaten die aangemaakt worden door UV-licht zorgen er ook voor dat je je fijn voelt.
• Help met de omgang van verschillende huidziekten, zoals vitiligo, psoriasis en eczeem. Je hoeft de namen niet te onthouden, onthoudt vooral dat UV-licht kan helpen bij het behandelen van huidziektes.
• Kan kankergroei vertragen (alleen aangetoond bij muizen tot nu toe). De hypothese is dat zonlicht (en UV-licht) kanker kunnen verminderen, los van vitamine D
• Kan helpen met het voorkomen van (ernstig) overgewicht en diabetes.
• Verandert letterlijk de structuur van je lichaamscellen omdat UVlicht vanaf je huid in je bloedbaan terecht komt. Zowel UV- als infrarood licht zijn essentieel voor een optimale celfuntie. Menselijke cellen gebruiken zelfs UV-licht om te communiceren.
• Bij MS, een auto immuun ziekte, hebben UV-licht en Vitamine D apart van elkaar een belangrijk effect op die ziekte..

In mijn ogen hebben gezondheidsinstellingen en de overheid nog geen goede uitleg over hoe je moet zorgen voor een gezond vitamine D-gehalte, zonder gebruik van supplementen en veel dierlijke producten, als UV-licht verboden is.

Mensen en hun voorouders hebben miljoenen jaren zonder vitamine D supplementen kunnen leven. Supplementen zijn pas 50 jaar beschikbaar. Maar zijn supplementen een goede vervanger van UV-licht? Daar kom ik zo op terug.

Een derde alternatief zou kunnen zijn om je vitamine D door voedsel binnen te krijgen.

Om voldoende vitamine D uit voedsel te halen, moet je vooral grote hoeveelheden dierlijke producten eten. Zeedieren en eigeel zijn de beste vitamine D3 bronnen, vooral zalm, haring, makreel, eigeel, garnaal en schaaldieren. Wilde vis is bevat meer vitamine D dan gekweekte vis.
Tonijn is ook een goede bron van vitamine D, maar wordt niet aangeraden omdat deze vis veel zware metalen kan bevatten.
200-300 gram per dag van deze producten zal zorgen voor 2.000-5.000 iu. Je hebt op zijn minst 1.000 iu per dag nodig om een goed vitamine D-level te behouden in de winter in de noordelijke regionen. Als je geen gebruik maakt van de zonnebank.

Samenvatting: 1^e plaats zonlicht, 2^e plaats zonnebank, 3^e plaats voeding, 4^e plaats supplementen.

Terugkomend op het onderwerp overheid en gezondheidsinstellingen over het gebruik van de zonnebank, ze zijn niet allemaal slecht.

In relatie tot die top 4, wil ik welgemeend mijn complimenten geven aan mijn eigen overheid.  

In 2009 heeft de gezondheidsraad van de Nederlandse overheid de classificatie van de WHO over zonnebanken dat deze kankerverwekkend zouden zijn verworpen met het volgende statement:
‘ Er zijn nog geen overtuigende bewijzen om onderscheid te maken tussen zonnebaden en zonnebanken.’   

De Gezondheidsraad raad een gematigde blootstelling aan, en complete vermijding is niet aangeraden

5. Bescherming tegen zonnebrand en optimaal gebruik maken van de zonnebank

Do’s en don’ts.

• Voorkomt zonnebrand!
  Hoe vaker je verbrand, zeker in je jeugd, hoe meer kans op huidschade je hebt. Zonnebrand is schadelijk op iedere leeftijd.
• Zoek niet de grenzen op wat betreft zonnebankgebruik
  In plaats daarvan is het verstandig om je goed te laten adviseren in een professionele zonnestudio. Zij zorgen voor een correcte tijd onder de zonnebank, afgesteld op jouw huidtype.
• Gebruik geen zonnebrandcrème.
  Zonnebrandcrème blokkeert de vitamine D aanmaak. Als de zonnebanklampen die op je gezicht gericht staan teveel UV-licht uitstralen, kun je ze het beste uitzetten. Als je de zon in moet na gebruik van de zonnebank, had je in de eerste plaats niet onder de zonnebank moeten gaan, maar gebruik moeten maken van de zon. Als je toch de zon in moet, gebruik dan beschermende kleding. Zonnebrandcrème is meer dan eens in verband gebracht met een verhoogd risico op een melanoom. Met zonnebrandcrème op je huid kun je erg lang in de zon blijven, hoewel de schade gewoon oploopt zonder je het door hebt. Zonnebrandcrème gebruiken is als hardlopen met een blessure en pijnstillers. Je merkt niet dat je over je grenzen heen gaat.
• Ga niet onder de douche na een sessie onder de zonnebank.
  Zowel douchen als badderen zorgt voor een verstoring in het vitamine D-aanmaak proces in de huid. Als je je toch wilt wassen, gebruik dan natuurlijke zeep in je liezen en oksels.
  Vitamine D heeft 48-72 uur nodig om volledig opgenomen te worden.
• Bouw langzaam op.
  Blijf niet het hele jaar binnen en ga dan in een keer onder de aller sterkste zonnebank. Bouw altijd rustig op, doe geen domme dingen!
  Nogmaals, een van de redenen dat UVlicht als gevaarlijk wordt gezien, is omdat mensen nauwelijks zonlicht krijgen door het jaar heen.
  Onthoud dat mensen die veel buiten werken een continue opgebouwde tolerantie hebben en daardoor een veel lager melanoomrisico.
• Ga ’s ochtends de zon in.
  Zoals eerder uitgelegd, ochtendlicht bevat grotere porties of rood en infrarood licht, wat je huid voorbereid op een hogere UVlicht blootstelling.
• Houd rekening met je persoonlijke omstandigheden.
  Als  je een erg witte huid hebt, heb je een erfelijk risico op verbranding.
  Het positieve hieraan is dat je minder zon nodig hebt om hetzelfde effect te bereiken. Mensen met een donkerder huidtype moeten vaak langer in de zon verblijven om hetzelfde effect te hebben als iemand die een lichte huid heeft
• Als je jonger dan 18 bent, ga met je ouders naar een zonnestudio
  De meeste tieners maken geen verstandig gebruik van een zonnebank. Mocht je een tiener zijn en tot zo ver dit verhaal gelezen hebben: complimenten aan jou!
• Zorg dat je melanine opbouwt met een zonnebankkuur voordat je op zonvakantie vertrekt.
  Ook al zeggen vele gezondheidsorganisaties dat een bruine kleur niet beschermt tegen verbranding: die claim is niet waar.
  Melanine beschermt wel tegen zonnebrand, het kan er niet voor zorgen dat je niet verbrand als de dosis te hoog is. Een bruine kleur werkt voor je lichaam als SPF 4-6. Melanine zorgt dus wel voor bescherming tegen zonnebrand, maar kan geen 100% garantie geven dat je niet verbrand, dus ga verstandig om met de zon.
  Als je je melanine niveau gaat opbouwen met een zonnebank, houd er da rekening mee dat hoe meer UVB een zonnebank heeft, des te meer melanine er wordt aangemaakt. Aan UVA alleen heb je niet voldoende voor melanine productie.
• Gebruik de zonnebank vroeg op de dag, niet pas na zonsondergang
  Er zijn indicaties dat je dag- en nacht ritme, in termen van huidkankerrisico, wordt beïnvloed door de tijd die je blootgesteld wordt aan UV-licht.
  Het is voor je dag- en nacht ritme het beste om vroeg op de dag onder de zonnebank te gaan, het liefst in de ochtend. Op dat moment van de dag werken je DNA reparatie mechanismes maximaal.

Laten we het melanoomrisico nog verder verlagen. Bekijk de volgende voedingsstoffen:

• Vitamine A
  Deze vitamine heeft bewezen dat het UVB opneemt in een studie met muizen. Vitamine A is ook nodig voor vitamine D. Lagere vitamine A gehaltes leiden automatisch tot lage vitamine D gehaltes. Het tegenovergestelde komt ook voor: een te hoog vitamine A gehalte kan vitamine D aanmaak in de weg zitten. Veel mensen hebben een lager vitamine A gehalte omdat ze niet veel dierlijke voedingsstoffen eten, voornamelijk orgaanvlees bevat veel vitamine A. Een alternatief kunnen levertraan supplementen zijn. Je hebt er maar een kleine hoeveelheid van nodig voor een fatsoenlijke vitamine A dosis. Voor het beste resultaat kun je deze het beste innemen een paar uur voordat je onder de zonnebank gaat.
  Runderlever is een betere vitamine A bron dan varken en kip. Leverworst is ook een goed alternatief als je niet van ‘normale’ lever houdt.
• Magnesium
  Je hebt magnesium nodig om vitmaine D aan te maken. Zo’n 60-80% van de bevolking heeft een magnesium tekort. Wanneer je hoge dosis vitamine D tot je toe neemt, kun je ook je magnesium gehalte verminderen. Bijna iedereen zou zijn voeding aan moeten vullen met magnesium. Gelukkig zijn magnesiumsupplementen erg goedkoop
• Astaxanthine
  Hoewel de meeste astaxanthine studies op muizen zijn gedaan, een studie uit 2018 laat zien dat het ook effect heeft op het menselijk lichaam. Astaxanthine beschermt je tegen zonnebrand. Zeedieren, vooral schelpdieren, bevatten de hoogste dosis astaxathine. Astaxathine is een caroteen, net als beta-caroteen uit wortelen. Wilde zalm is de beste bron van astaxathine. 
• Vitamine K₂
  Zorg voor voldoende vitamine K. Dit zorgt voor een optimale vitamine D aanmaak in de huid. De beste vitamine K bronnen komen uit dierlijke producten als vlees, boter, melk en specifiek orgaan vlees. Orgaanvlees van vissen zijn ook een goede bron van  vitamine K.
  Vitamine D regelt de opname van mineralen als calcium en fosfor in je lichaam. Vitamine K zorgt er voor dat deze mineralen op de juiste plaats aankomen. Bijvoorbeeld: calcium moet naar je botten toe in plaats van naar je bloedvaten.

• Sulfur/zwavel
  De meeste mensen weten niet dat zwavel een van de belangrijkste mineralen in het menselijk lichaam is. Gelukkig komt zwavel voor in veel soorten voedsel, zoals vis, (orgaan)vlees, eieren, noten, melk en verschillende soorten groente en fruit.  Zwavel is nodig om vitamine A aan te maken in de huid. Minder zwavel is gelijk aan een verminderde vitamine D productie.
• Cholesterol
  Cholesterol is een voorloper van vitamine D.

Er zijn nog veel meer voedingsstoffen die invloed hebben op je UV-licht tolerantie.

Ga er niet meteen van uit dat je door het eten van bovenstaande voedingsstoffen niet meer kan verbranden. Dat kan nog steeds.

Het krijgen van een zonnebrand wordt slechts vertraagd wanneer je een goede voedingsstoffenbalans hebt. Er zijn maar weinig mensen die tegenwoordig nog de beschermende voedingsstoffen eten zoals hierboven beschreven. Hoeveel mensen ken je die nog regelmatig orgaanvlees eten voor vitamine A? Ik ken er maar weinig… Zou het gebrek aan de juiste voedingsstoffen gedeeltelijk uitleggen waarom mensen sneller verbranden als ze slechts 20 minuten buiten in de zon zijn?

Maar alleen maar op je voeding letten is niet voldoende voor veilig zonnen. Ik raad het veilig gebruik van de juiste zonnebank aan voor maximale voordelen en veiligheid.

De EU heeft een maximale UVB output bepaald die uitgestraald wordt door zonnebanklampen. De sterkte van de lampen, gemeten in watt, is ook beperkt. De sterke zonnebanken die je tegen komt in bijvoorbeeld de UK, de USA en Rusland zul je in Europa niet vinden.
De EU heeft ook de UV blootstelling beperkt tot 0.3 w/m^2.  Die waarde staat gelijk aan de zonkracht van de zon in de zomer in Griekenland of Spanje.
In de EU hebben de meeste zonnebanklampen een UVB uitgifte van 0.8% of 1%, zodat de overige 99% van het uitgestraalde UVlicht bestaat uit UVA. Dat lichtspectrum is verre van perfect. In andere landen hebben de lampen meestal een uitgifte van 5-10%, wat veel beter is. Rond de 5% simuleert de hoeveelheid UVB van de zon rond de evenaar en zorgt voor maximale vitamine D aanmaak. De meeste mensen met een lichtere huid reageren het beste op 2.5%, dit om verbranding te voorkomen.

Voor het beste resultaat kun je het beste een zonnebank gebruiken die ook rood licht uitstraalt.

Lichttherapie met rood licht zorgt voor een betere gemoedstoestand, verhoogt je energielevel (op celniveau) en helpt spieren opbouwen en vet kwijt te raken. Sommige zonnebanken hebben lampen met het roodlicht spectrum.

Moet ik me zorgen maken over huidveroudering wanneer  ik onder de zonnebank ga?

Hoe gebalanceerder de UVlicht blootstelling is, hoe minder zorgen je hebt over huidveroudering. Voeding helpt ook het verouderingsproces van de huid te voorkomen. Wanneer je UVlicht met rood- en infrarood licht combineert heeft dit enorme voordelen voor het voorkomen van huidveroudering. Roodlichttherapie wordt vaak ingezet als vorm van huidtherapie en zorgt er waarschijnlijk voor dat de onterende effecten van UV licht waar de meeste mensen bang voor zijn, worden voorkomen.
De toevoeging van verschillende types rood en infraroodlicht is nog een andere reden waarom  de zon superieur is aan de zonnebank. De meeste zonnebanken bevatten slechts een paar golflengtes rood of UVlicht, in tegenstelling tot het zeer brede spectrum dat de zon bevat.
Het effect dat rood- en infrarood licht hebben op je huid en gezondheid is nog een extra reden waarom je juist voor de ochtend zon moet gaan. De meeste mensen gaan pas in de middag naar buiten en krijgen daardoor een overdosis aan UVlicht tegenover een lage dosis aan rood- en infraroodlicht. Die overdosis zorgt er ook voor dat sommige mensen denken dat je je huid beschadigd met UVlicht.

En hoe zit het met oogbescherming?

Wellicht weet je dat een melanoom niet alleen in de huid kan voorkomen, maar ook in de ogen. De geneeskunde gaat er vanuit dat UVlicht de oorzaak is van “ocular melanoma”, ofwel een melanoom in het oog.
Maar de oorzaak is UVlicht is, waarom komt het dan nu vaker voor dan aan het begin van de vorige eeuw, toen deze ziekte nog helemaal niet bestond?
Nog een vraag: waarom zorgt blauw licht voor een toename in het melanoomrisisco in dierproeven? En als blauw licht de dader is, waarom zorgen gezondheidsorganisaties niet voor een ban op LED lampen en televisieschermen die blauw licht bevatten?
Als mensen 3-9 keer minder tijd doorbrengen buiten dan 100 jaar geleden, hoe kan UVlicht blootstelling dan de oorzaak zijn van de toename in oogmelanoom diagnoses?

Een ander deel van de vergelijking is dat je letterlijk receptors (organen die reageren op input) in je ogen hebt die gevoelig zijn voor UVlicht. UVlicht dat via je ogen binnenkomt geeft informatie aan je hersenen over de tijd van de dag en zelfs het seizoen. Dus is een mate van UVlicht blootstelling aan je ogen noodzakelijk.

Maar wanneer moet je dus gebruik maken van de zonnebank?

Voor mij geldt dat de belangrijkste reden om gebruik te maken van de zonnebank is, wanneer er geen natuurlijk zonlicht is, of als UVB van de zon niet tot het aardoppervlakte komt.
UVB komt alleen aan op het aardoppervlakte wanner de zon 45 of 50 graden in de lucht staat. Het gevolg van deze noodzakelijke hoek van de zon is dat je in de noorderlijke regionen van de aarde in het grootste deel van het jaar geen vitamine D aan kunt maken door de blootstelling aan de zon.
Met de D-minder app voor Android of Iphone kun je zien of je op jouw locatie vitamine D aan kunt maken door zonlicht. Onderkant formulier

6. Begeleid je zonnebanksessies met vitamine D-bloedonderzoek.

Hoe weet je zeker dat je zonnebanksessies effect hebben? De enige manier om het uit te vinden: laat een bloedonderzoek doen.
Door een bloedonderzoek te laten doen naar je vitamine D gehalte in de winter, kun je perfect zien of je genoeg UVB blootstelling krijgt. Nogmaals, de vitamine D test is geldig omdat het als een volmacht acteert voor je UVlicht blootstelling. Dat geld natuurlijk niet wanneer je vitamine D supplementen slikt. Hoe dan ook, bloedonderzoek is een goede manier om te zien of je genoeg doet en zorgen er ook voor dat je niet teveel onder de zonnebank gaat.

Onderschat niet hoe schokkend snel vitamine D gehaltes kunnen dalen bij sommige mensen.

Als je bijvoorbeeld ziet dat je vitamine D gehalte van erg hoog naar een gebrek gaat in een tijdsbestek van 6 weken, krijg je niet voldoende vitmaine D. De beste manier om je vitamine D gehalte op peil te houden is door je lichaam een constante levering te geven. 

Moet ik een bloedonderzoek overwegen?

Het meest gebruikte bloedonderzoek voor vitamind D is de “25-hydroxy vitamine D”-bloedtest. In die test wordt 40-60 ng/dl (100-150 nmol/l)  gezien als een voldoende gehalte.
De vitamine D gehaltes van traditionle jager-verzamelaar volkeren komen overeen met die gehaltes. De Masai en Hadzabe (uit Afrika) hebben vitamine D gehaltes rond de 50ng/dl (125 nmol/l).
Als je als kunstwacht op het strand werkt heb je waarschijnlijk een vitamine D gehalte van 50-80 ng/dl (125-200 nmol/l).
Als je je vitamine D gehalte omhoog probeert te krijgen met behulp van supplementen, raad ik je aan om niet hoger te gaan dan 40ng/dl (100 nmol/l), met het oog op mogelijke bijwerkingen. Wanneer je gebruik maakt van de zon of zonnebanken, is er minder kans op bijwerkingen omdat je huid voorkomt dat er teveel vitmaine D aangemaakt wordt.
Ik ken mensen die hun vitamine D-gehalte tot 70ng/dl (175 nmol/l) hebben gekregen met zonlicht en blootstelling aan de zonnebank, maar ik denk niet dat het op deze manier gevaarlijk is omdat dit ongeveer overeen komt met het vitamine D-gehalte dat je zou hebben wanneer je rond de evenaar woont.

Nog een kwestie: UVB blootstelling zal niet altijd zorgen voor een voldoende hoog vitamine D gehalte.

Het wordt dus aangeraden om regelmatig te testen.
Er is helaas geen one-size-fits-all benadering voor optimale vitamine D levels. Vitamine D gehaltes zijn per huidtpype, ras en individu verschillend. Mensen met een blanke huid hebben over het algemeen genomen een hoger vitamine D gehalte in hun bloed, ongeacht van waar ze wonen.
Er bestaat ook nog een tweede vitamine D test, de zogenaamde ‘1,25 dihydroxyvitamine D’-test. Dit bloedonderzoek is toegespits op de korte termijn vitamine D-status, namelijk die van het actieve hormoon. Onthoudt dat de ‘25(OH)D’  is de opgeslagen versie. ‘25(OH)D’  moet worden geactiveerd door de nieren en lever om ‘1,25-dihydroxyvitamin D’.
De ‘1,25-dihydroxyvitamin D’ test wordt voornamelijk afgenomen wanneer er sprake is van een aandoening, zoals calcium problemen of nierpathology. In de meeste gevallen is  de “25(OH)D”-test  voldoende.

  7. CONCLUSIE: EEN TEGENGESTELDE GEZONDHEIDSSTRATEGIE

Over een tijdje zal deze tijd waarschijnlijk gezien worden als de ‘dark age’  van zonnebank gebruik. Het doek is gevallen.

Oordeel zelf met deze 6 feiten in het achterhoofd:

1. Mensen komen veel minder buiten dan ooit tevoren
2. Zonnebrandcreme werd in 1970 geintroduceerd, en blokkeert bijna alle UVB en de meeste UVA.
3. Zonngebankgebruik loopt terug..
4. Huidkankergevallen nemen toe, inclusief melanoom. Melanoomgevallen zijn toegenomen met 2.000% sinds 1970.
5. Alcoholgebruik zorgen voor een verhoogd melanoomrisico, meer dan zonnebanken doen. En toch, alle gezondheidscampagnes richten zich op de zonnebank.
6. Kunstmatig licht in de omgeving neemt snel toe in de afgelopen decennia, en draagt waarschijnlijk bij aan de vorming van huidkanker.

Veel gezondheidsinstituten en overheden claimen echter dat UV-straling direct zorgt voor huidveroudering, huidschade en huidkanker. Maar als je naar de bovenstaande feiten kijkt, wat is dan jouw oordeel?

Hoe je logica toepast heeft ethische concequenties omdat het inlvloed heeft op je eigen beslissing.

Geloof mij niet op mijn woord, maar geloof anderen ook niet op hun woord. Gezondheid is veel te belangrijk voor je leven om het management daarvan over te laten aan de authoriteiten. Je kunt het zelf, jij kunt beslissen. Maak zelf een keuze, bruin worden of niet…. Kies zorgvuldig.
Mijn advies: vermijd excessen in beide richtingen. Doe niet onverstandig. Voorkom zonnebrand, maar voorkom ook complete UV-straling vermijding.